۲۶ اردیبهشت، روز بزرگداشت نابودی گُلوَنی گرامی باد.

‏ گلونی یک ﺳﺮﺑﻨﺪ ﻭ ﺭﻭﺳﺮﯼِ است که ﺯﻧﺎﻥ ﻟﺮ از آن استفاده می‌کنند. ﺍﯾﻦ ﺭﻭﺳﺮﯼ ﺣﺪﻭﺩ ۳۰۰۰ ﺳﺎﻝ ﻗﺪﻣﺖ ﺩﺍﺭﺩ !

گُلوَنی، سربند یا روسری چهارگوش زنان لر است که معمولاً از جنس ابریشم با زمینه مشکی نقش‌های سنتی قرمز تیره است. این پوششی است که زنان ایل مئیوند و دیگر همتباران لر به طرز خاصی به سر می‌کنند که به این سبک خاص بستن گلونی ساوه می‌گویند که متأسفانه امروزه در حال از بین رفتن است و از آن بدتر معرفی سربند دیگر لری به نام طره، با اهداف خاص، به جای گلونی در نابودی آن بسیار موثر بوده است.

این بخشی از پوشش سنتی زنان ایل مئیوند بوده و بر خلاف طره به هیچ وجه توسط مردان پوشیده نمی‌شود و همواره زنان شاخص و فرهیخته ایل مئیوند با ساوه زیبا و پر ابهت آنها، متمایز بودند.

از نظر تاریخی به‌طور کلی سربند و دستار (عمامه) از زمان مادها و هخامنشیان در لباس مردان و زنان منطقه ایران باب شده است البته ریشه ساوه مئیوند حداقل به دوره اعیلامی میرسد.

به گفته عطا حسن‌پور، باستان‌شناس؛ بر اساس بیان مورخانی چون هرودت، ریشه سربند، آن‌هم سربند لُری به‌ هخامنشیان و مادها برمی‌گردد. بر اساس شواهد و نوشته‌های تاریخی، سربند از اجزای لباس‌های ایرانی همه ایرانیان، وابسته به آن و جدایی‌ناپذیر است.

 ۲۶ اردیبهشت برنامه‌ی ویژه‌ای در خرم‌آباد برگزار شد و در فضای مجازی توسط عده‌ای نا آگاه غوغایی به پا شد که جماعتی تصور می‌کردند دارند جشن گلونی می‌گیرند در حالی که هیچ نشانی از روسری معروف لری نبود، و اینها طره دیگر روسری لری را علَم کرده بودند و با آب و تاب فراوان تبلیغ می‌کردند. معلوم نبود این جماعت پادو کی بودند و برای چه این تقلب بزرگ را رقم زدند ولی هرچه بود این روز، روز مرگ گلونی بود و باید به رضا ساکی که برخی معتقدند طراح این حرکت متقلبانه بود تبریک گفت ایشان با موفقیت گلونی را نابود کرد و لباس لری را جعل کرده است.

اما طره چیست؟ یک روسری که از نظر طرح تقریبا نزدیک به گلونی است مردان و زنان لر فیلی و برخی طوایف لر، کرد شده استفاده می‌کنند و در بختیاری به هیچ وجه استفاده نمی‌شود و طره بر خلاف گلونی که یک پوشش باوقار زنانه است، هم زنان و هم مردان می‌پوشند و با آن ساوه می‌بندند و برخی معتقدند که طره در روزگار گذشته توسط اقوام هندی مهاجر به لرستان راه یافته است و کرد ها نیز معتقدند طره یک پوشش کردی هست و اما افرادی که این روزها خود را خیلی لر معرفی می‌کنند و دست به هر اقدامی ناثوابی می‌زنند و از ناآگاهی جامع سو استفاده می‌کنند، طبق معمول به اربیل و سلیمانیه وصل هستند و دستور کار خود را از آنجا دریافت می کنند و هدفشان کرد پنداری جامع لر در درازمدت است و ادامه پروژه کرد سازی کرمانشاه و ایلام هست که لازم است نخبگان لر با این جماعت برخورد متناسب انجام دهند.

نویسنده :روزعلی حاجیوند

در بخش نظرات عکس های خود از گلونی لری را برای آشنایی دیگر همتباران به اشتراک بگذارید👇👇👇